Сапалы дамудың ынтымақтастық белдеуін құру: Қытай-Орталық Азия сауда-экономикалық ынтымақтастығы жоғары өміршеңдігін көрсетті

10 мамыр, онлайн «Халық Газеті» -- Қытай мен Орталық Азияның бес елі арасындағы дипломатиялық қатынастар орнағаннан бергі 31 жыл ішінде Қытай стратегиялық әріптестік қатынастарды дәйекті түрде орнатты. Тату көршілік, достық, өзара тиімді ынтымақтастықтың жаңа жолына түсіп, халықаралық қатынастар моделінің жаңа формасын орнатты. Мемлекет басшысы дипломатиясының стратегиялық басшылығымен Қытай Орталық Азияның бес елімен прагматикалық ынтымақтастықты тереңдетіп, ауыл шаруашылығы, сауда, инвестиция, инфрақұрылым және басқа да салалардағы екіжақты және көпжақты ынтымақтастықта жемісті нәтижелерге қол жеткізді. Қытай Орталық Азияның бес елімен жалпы бірлікте дамуды ортақ ақылдасып, экономикалық және сауда ынтымақтастығы үшін көбірек мүмкіндіктер жасап, жоғары сапалы дамудың ынтымақтастық белдеуін құрады.

Қытай-Орталық Азия сауда-экономикалық ынтымақтастығы өміршеңдігін көрсетті

Қазақстанның жеміс шырыны-пюре, өзбектің табиғи минералды суы, тәжіктің кестеленген дәстүрлі сөмкелері... 1-12 мамыр аралығында Циндао Шанхай ынтымақтастық ұйымы халықаралық көрме орталығында өтіп жатқан «Орталық Азия тауарларының онлайн топтамасы» іс-шарасында Орталық Азия елдеріне тән тауарлар көздің жауын алып, онлайн-көрмелер мен сатылымдар көпшіліктің назарын аударды.

Электрондық коммерция саласындағы ынтымақтастықты нығайту, «Қытай мен Орталық Азия арасындағы электрондық коммерция саласындағы ынтымақтастық жөніндегі диалог тетігін» құру және «Жібек жолы электрондық коммерциясын» дамыту «дипломатиялық қатынастар орнатудың 30 жылдығына орай Қытай мен Орталық Азия бес елдерінің көшбасшыларының бірлескен мәлімдемесінде» атап көрсетілген ынтымақтастықтың негізгі мазмұны болып табылады. Алты елдің мемлекет басшылары қол жеткізген маңызды консенсусты іске асыру мақсатында алты елдің Экономика және сауда министрлері қытайлық тұтынушыларға Орталық Азиядан неғұрлым танымал және аса сапалы өнімдерді таныстыру үшін «Орталық Азия өнімдерінің онлайн топтамасы» электрондық коммерция жөніндегі іс-шараны өткізуге келісті.

«Қытай Орталық Азия елдері үшін аса ірі нарықтарды ашуға, Орталық Азия елдерінен жоғары сапалы тауарлар мен ауыл шаруашылығы өнімдерін көбірек импорттауға, Қытай—Орталық Азия экономикалық және сауда ынтымақтастығы форумын өткізуді жалғастыруға және 2030 жылға қарай Қытайдың Орталық Азия елдерімен сауда көлемін 70 млрдқа жеткізуге дайын.

Қытай мен Орталық Азияның бес елі арасындағы электрондық сауда саласындағы ынтымақтастық үшін диалог тетігін құруды, сондай-ақ Қытай мен Орталық Азия елдері арасында өнеркәсіптік және инвестициялық ынтымақтастық жөніндегі форумды уақтылы өткізуді ұсынады. Барлық тараптар ашықтық, өзара пайда және алты елдің мүдделерін құрметтеу қағидаттарын ұстанады. Барлық бағыттар бойынша прагматикалық ынтымақтастықты ілгерілету және аймақтық экономикалық бірлікті тереңдетуге ықпал етеді.

2022 жылы Қытай мен Орталық Азияның бес елі арасындағы сауда көлемі рекордтық деңгейге жетті. Биылғы жылдың алғашқы екі айында Қытай мен Орталық Азияның бес елі арасындағы сауда көлемі сәйкес мезгілмен салыстырғанда 22%-ға артып, дамудың жоғары қарқынын сақтап қалды.

Осы жылдың ақпан айында «Қытай+Орталық Азияның бес елі» өнеркәсіптік және инвестициялық ынтымақтастықтың бірінші форумы Қытай мен Орталық Азияның бес елі арасындағы инвестициялық ынтымақтастықты одан әрі жоспарлауға бағытталған «Циндао-ның «Қытай+Орталық Азияның бес елі» өнеркәсіптік және инвестициялық ынтымақтастық жөніндегі бастамасын» жариялады.

2022 жылдың соңына қарай Қытайдың Орталық Азияның бес еліне тікелей инвестицияларының көлемі шамамен 15 миллиард АҚШ долларын құрады. Сонымен қатар Қытай әр ел халқына айтарлықтай пайда әкелген мұнай мен газ өндіру, өңдеу және өндіру, өзара байланыс және цифрлық технологиялар саласындағы бірқатар ынтымақтастық жобаларын бірлесіп жүзеге асырды.