Санжы, Шыңжаң: Қарда жайылған керқұландар (7)

19 желтоқсан, онлайн «Халық Газеті» -- 2025 жылдың 18 желтоқсан, керқұландар мекендейтін Шыңжаң Ұйғыр автономиялық регионының Карамайлы тауындағы бақылау станциясы.

Жер бетіндегі аман қалған жабайы жылқылардың жалғыз түрі ретінде керқұландардың 60 миллион жылдық тарихы бар. Оны «шөл даладағы тірі мұра» деп те атайды. Ол 1970 жылдары Қытай шөлінде бір мезет көрінбей кетті. 1985 жылы Қытай «құландарды өз өрісіне қайтару» жоспарын іске қосты. 1986 жылы 25 желтоқсанда Жемсары ауданындағы Шыңжаң жабайы жылқы шаруашылығын зерттеу орталығына 11 керқұлан әкелінді. Соңғы 40 жыл ішінде, реинтродукция, асылдандыру және табиғи жолмен қоя беру сияқты кезеңдерден кейін, керқұландар табиғатқа қайтадан қайтарылды. 2024 жылдың аяғында Шыңжаңдағы Карамайлы жабайы тұяқтылар қорығына 146 керқұлан қосылды, осылайша ұзын саны 357-ге дейін артты, қазір 27 тұрақты үйір құралып, бұл өңір керқұландардың негізгі мекеніне айналды.

Қазіргі уақытта Қытайдағы керқұландардың жалпы саны 900-ден асты, бұл бүкіл әлемдік көрсеткіштің шамамен үштен бірін құрайды. Халықаралық деңгейде түрлерді сәтті молайтудың моделі ретінде танылған, сонымен қатар еліміздегі биологиялық әртүрлілікті қорғаудағы және экологиялық өркениетті құрудағы маңызды жетістік болып табылады.